Geluid & Muziek

Tot de jaren 1920 is de film altijd geluidsloos geweest (ook wel stomme film genoemd), hooguit met een extern muziekensemble erbij. Een geluidsfilm is een film met gesynchroniseerd geluid, in tegenstelling tot een stomme film. Niet de eerste, maar de bekendste van de vroege geluidsfilms was The Jazz Singer uit 1927. De overgang van stomme naar geluidsfilms is goed weergegeven in een aantal films: Singin’in the rain (1952), The Artist (2011) en Babylon (2022).

Geluid bij de film bestaat uit ‘natuurlijke geluiden’, zoals geluid van regendruppels in een sloot of een douche, het knarsen van voetstappen in het grind en start-geluiden van een auto, maar ook de dialogen/gesprekken tussen de personen. 

Daarnaast toegevoegde geluiden (harde bonsgeluid om een plotseling schrikeffect te vergroten, schrille trompetsolo’s en zware tonen van een contrabas als spannende onderlaag) en muziek als sfeervolle ondersteuning bij de beelden. Bekijk de enge films als The exorcist (1973) en The six sense (1999) zonder geluid of zet er vrolijke muziek onder en het worden hele andere films, de beklemmende angstige beelden krijgen een heel ander lading. 

Zowel de stemmen van de acteurs als de natuurlijke geluiden worden later in studio extra toegevoegd, door speciale geluidstechnici. Dat is prachtig te zien (en horen) in de films die hier speciaal over gaan: The Berberian Sound Studie (2012) en Blow out (1981). 

Kijk en luister maar eens naar de scifi-film 2001, A space Odyssey (1968), met de klassieke walsmuziek, zwevend in een ruimteraket op de muziek van Strauss. Of romantische muziek bij een liefdesfilm, of snelle muziek die gebruikt worden bij auto-achtervolging. De muziek versterkt de sfeer van de film.

Soms overtreft de muziek zelfs de film. Zo zijn er: 

• concertfilms The last Waltz (1978), Buena Vista Social Club (1999) en Woodstock (1970), Festival Express (1970)
• of de musicals The Sound of Music (1965), Grease (1978), Moulin Rouge! (2008) en Singin’ in the Rain (1952), 
• of de biopics over musici Amadeus (1984), Ray (2004), Bohemian Rhapsody (2018) en Elvis (2020), 
• naast de BeeGeesfilm Saturday Night Fever (1977), vooral enorm bekend geworden door hun muziek. 
• Niet te vergeten de klassieke muziek-tekenfilms van Disney: Fantasia (1940) en Fantasia 2000 (1999).

Er zijn een speciale Oscar-prijzen voor geluid (in 2022 voor de films Dune, Belfast, No time to die, The power of the dog en West Side Story) en muziek (in 2022 voor Dune van Hans Zimmer, naast Don’t look up, Encanto, Madres paralelas en Power of the dog).

Zo hoor nog eens iets