Genrefilms: Sciencefiction

Column 11 – Genrefilms: Sciencefiction = Scifi = SF = essef

Bij ons thuis is Netflix geïnstalleerd, met twee accounts: één voor mijn vrouw en de ander is mijn account: beide accounts zouden niet meer van elkaar kunnen verschillen dan deze twee. De algoritmes met voorkeuren van mijn vrouw zijn zo anders ingesteld dan die van mij. Zij kijkt graag familiedrama’s, Scandinavische detectives en historische kostuumfilms en ik heb mijn voorkeur voor actie en sciencefiction. Een wereld van verschil. Daarnaast kijken wij samen naar de mooiste art-housefilms die er maar zijn! Dat is ons gezamenlijke kijkplezier.

Mocht u niet van scifi houden dan kunt u beter stoppen met lezen, tenzij u iets wilt opsteken van dit zeer interessante genre, dat over meer gaat dan robots en raketten in de onmetelijke ruimte[1].

Wie kan zich niet de openingsscene herinneren van de eerste Star Wars-film: de bekende Star Wars ouverture en de tekst: “A long time ago in a galaxy far far away …”.

Sciencefiction gaat over veel meer dan:

  • technologie en goed- of kwaadwillende robots (zoals in Ex Machina, Blade Runner, Terminator),
  • ruimtevaart, zwarte gaten waar wij wel of niet in worden opgeslurpt en andere werelden (2001, A Space Odyssey, Interstellar),
  • buitenaardse wezens en andere levensvormen (ET, Predator, Arrival, Contact en Alien),
  • tijdreizen naar verleden en toekomst en omgekeerd (Back to the Future, Predestination, The Time Traveler’s Wife),
  • kunstmatige intelligentie (Her, AI, Terminator),
  • ondergang van de beschaving en wereldrampen (The Road, Don’t look up, War of the Worlds),
  • alternatieve beschavingen (Matrix, Elysium).

De op wetenschap en waanzinnige wetenschappers gebaseerde verhalen, waarbij deze de science voor of tegen de mensheid inzetten[2].

SF zegt vooral iets over hoe wij tegen de mens(heid) en haar beschaving aankijken, hoe de wereld zich zou  kunnen ontwikkelen als wij dit of dat juist wel of niet zouden doen, onder de noemer van: stel dat het volgende ontwikkeling mogelijkheid wordt of zich verder ontwikkelt, wat zou er dan gebeuren, b.v. zelflerende AI? Hoe zou de mens dan reageren, worden we dan gelukkiger, beter, beschaafder of juist de klos van …. vul maar in. Meestal is de mens de maat uit het verleden en heden, doorgetrokken naar de toekomst, met vooral machtelozer, ongelukkiger en afhankelijker. Niet voor niets dat er onder de SF-films (en boeken) veel dystopieën verschijnen. Sommige films zijn onwaarschijnlijk, andere leunen zeer tegen de huidige werkelijkheid aan. Het genre van SF is al heel oud: inLe voyage dans la lune uit 1902 en in boekenvorm nog ouder, gezien de boeken van Jules Verne met Reis naar de maan en 20.00 mijlen onder zee. Beide uit 2e helft 19e eeuw. En zeker ook H.G.Wells (o.a. De tijdmachine uit 1895, De onzichtbare man (1897), Voedsel der goden (1904), Planetenoorlog (1898). De meeste van deze zijn meerdere keren verfilmd. Nog eerder waren: Thomas More (Utopia, 1516) en Jonathan Swift (Gullivers reizen, 1726),

De vraag blijft bij dit mooie en interessante genre van SF: hoeveel science zit er in deze fiction?

Een greep uit de top-200 SF-films

1984 Nineteen Eighty-For 19842001: A Space Odyssey (dl. 1-3) 1968/2004/2010About Time Alien-s (dl. 1-6?) 1979/1986/1992/1997/2012 (als Promoteus), 2017/2024, gecombineerd met Predator (dl. 1-5) 1987/1990/2004/2007/2015/2018 en in 2022 als PreyArrival 2016Artificial Intelligence: AI 2001Back to the Future (dl. 1-3) 1985/1989/1990Black Mirror 2011/2014/2018 als serieBlade Runner (dl.1-2) 1982/2017Brazil 1985Close Encouters of the Third Kind 1977Cloud Atlas 2012Contact 1997Dark City 1998Deja Vu 2006Dune (dl. 1-2) 2021/2024, eerder verfilmd in 1984 en als serieEdge of Tomorrow 2014Elysium 2013E.T. The Extra-Terrestrial 1982Eternal Sunshine of the Spotless Mind 2004Everything Everywhere All at Once 2022Ex Machina 2014Fantastic Voyage 1966Frankenstein 1931, met diverse verhaallijnen 1935/1974/1994/2015/2025Gattaca 1997Ghost in the Cell (dl. 1-2) 1995/2004Gravity 2013Guardians of the Galaxy 2014Her 2013Inception 2010Le Voyage dans la Lune 1902Looper 2012Matrix (dl. 1-4) 1999/2003/2003/2021, ook als serie en animatie (Animatrix 2003)Men in Black (dl. 1-4) 1997/2002/2012/2019Metropolis 1927/2001Minority Report 2002Moon 2009Paul 2011Passengers 2016Planet of the Apes 1968/1970/2011/2014/2017/2024, schijnt ook als serie uitgebrachtPredestination 2014RoboCop 1987Solaris 1972/2002Source Code 2011Soylent Green 1973Stalker 1979Stargate 1994/1997/2004/2008Starship Troopers 2007Star Trek serie en films vanaf jaren 60-hedenStar Wars (dl. 1-oneindigheid?) 1977/1980/1983/2005/2015/2016/2019, met daarbij de series en de Lego-variant Sunshine 2007Tenet 2020Terminator (dl. 1-7?) 1984/1991/2003/2009/2015/2017/2019 en als seriesThe Abyss 1989The Butterfly Effect (dl. 1-3) 2004/2006/2009The Fifth Element 1997The Fly 1958/1986/1989The Invisible Man 1933, opnieuw uitgebracht 1998 en 2020The Thing 1982The Time Machine 1960Total Recall 1990/2012, ook als serieTwelve Monkeys 1995, is er ook als serieWall-E 2008 enzovoort